De grootste valkuilen bij ontruimingen

BHV’ers zijn ontzettend belangrijk in de functie van ‘voorpost’ bij ontruiming. Toch worden er veel fouten gemaakt. René Wollaars, Adjunct Hoofdbrandmeester Preventie bij de Brandweer Gooi en Vechtstreek zet de belangrijkste valkuilen bij ontruimingen op een rijtje.

Eigen veiligheid verwaarlozen

‘Een veel gemaakte fout bij ontruimingen is het verwaarlozen van de eigen veiligheid’, zegt Wollaars. ‘Tijdens incidenten zien we adrenaline vrijkomen en mensen hun veiligheid op slag vergeten. Als er in een verzorgingshuis bijvoorbeeld iemand is achtergebleven en de BHV’ers kennen de meneer of mevrouw, dan worden procedures genegeerd, deuren in één keer opengetrokken waardoor gevaarlijk situaties ontstaan.’

Gevaar onderschatten

‘Rookinhalatietrauma’s komen veel voor. Wij waarschuwen daarom altijd: ‘Waar rook is, is geen BHV’er’, maar het gevaar wordt onderschat. Als een kamer vol staat met rook, moet je nooit naar binnen gaan. Rook zit vol met koolmonoxide en giftige stoffen. Met name bewerkte meubels zijn schadelijk. Een paar teugen en je ligt plat.’

Gebrekkige communicatie

‘Gebrekkige communicatie is een andere valkuil. Vaak zijn er geen communicatiemiddelen, en als ze er zijn, weten mensen niet hoe ze ermee moeten werken. Een portofoon bijvoorbeeld is een perfect middel, maar je moet er wel mee leren omgaan. Een tip is bijvoorbeeld eens een praatje te maken met een BHV’er aan de andere kant van het gebouw.’

Niet op het alarm reageren

‘Veel mensen blijven zitten als het alarm afgaat. ‘Het zal wel loos alarm zijn’, denken ze. Dat is gevaarlijk. De BHV heeft een belangrijke voorpostfunctie en de taak in acht minuten het pand te ontruimen. Als het in deze fase fout loopt, en de brandweer de taak van de BHV over moet nemen, dan kost dat veel tijd.’

De slow-whoop te snel uitzetten

Het uitzetten van de slow-whoop nog voordat het pand is ontruimd, is een andere misser. Als er iets aan de hand is, is misschien niet iedereen op tijd gewaarschuwd.’

Geen gebruik maken van de nooduitgangen

Wanneer mensen in paniek zijn, kiezen ze sneller voor een uitgang die ze kennen, dan een onbekende nooduitgang. Zelfs als deze dichterbij is. Daarnaast zijn bordjes vaak op een verkeerde plaats opgehangen, waardoor ze niet opvallen. Zorg er dus voor dat de vluchtwegen goed zijn aangegeven.’

Te weinig kennis van het bedrijf

‘De eigen afdeling kennen ze, maar drie vleugels verder zijn ze nog nooit geweest. Vooral in grote bedrijven kennen BHV’ers hun pand vaak slecht. Ook komt vaak pas tijdens een ontruiming aan het licht dat BHV’ers het ontruimingsplan niet goed kennen.’

Eén keer per jaar op cursus

De reden waarom er zoveel fouten worden gemaakt? ‘Dat is omdat er te weinig wordt getraind’, zegt Wollaars. ‘Wij noemen de cursus die BHV’ers één keer per jaar verplicht volgen ook wel de ‘Oh ja cursus’. De kennis die op zo’n dag wordt gegeven, zit er op dat moment in, maar zakt snel weg. Tijdens een ontruiming is de kennis dan niet paraat.’