Na Israël maakte Rusland bekend het coronavirus te bestrijden met antiterrorismetechnologie. En ook in de rest van de wereld grijpen overheden en bedrijven naar slimme (beveiligings)technologie om het virus te bestrijden. Hoe gaat dat in zijn werk?
De uitbraak van het coronavirus is de eerste grote epidemie in het tijdperk van kunstmatige intelligentie (AI). Overheden en bedrijven maken daar graag gebruik van. Automatische temperatuurmetingen in mensenmassa’s, slimme drones, gezichtsherkenning, voorspellende modellen; alles wordt ingezet om het virus te bestrijden.
Zo proberen vliegvelden en treinstations over de hele wereld het verspreiden van het virus te beperken door warmtebeeldscans van reizigers te maken. Naast overheden nemen steeds meer bedrijven voorzorgsmaatregelen. Thermische bewakingscamera’s in combinatie met intelligente software zijn in staat snel de lichaamstemperatuur van medewerkers en bezoekers te registreren, waarna afhankelijk van de protocollen kan worden ingegrepen.
In België en Frankrijk manen drones mensen op straat zich te houden aan de coronamaatregelen. En ook in ons eigen land worden nieuwe middelen ingezet om grip te krijgen. Zo heeft het OLVG in samenwerking met het Amsterdamse bedrijf Luscii de OLVG corona check app ontwikkeld. In de app kunnen mensen dagelijks hun gezondheidsgegevens doorgeven. Zorgverleners van OLVG kunnen op deze manier de gezondheid van grote groepen mensen op afstand volgen.
Landen als China gaan nog veel verder. Het uitgebreide netwerk van dataverzamelingssystemen van Chinese overheden bevat nauwkeurige informatie over waar burgers zich bevinden en met wie ze contact hebben gehad. Uit sociale mediaberichten, aankopen en zoekopdrachten kan mogelijk zelfs worden afgeleid wie last heeft van symptomen. En dat allemaal in real time.
De overheid in Singapore heeft een Situation Dashboard beschikbaar gesteld waarmee kan worden ingezoomd op lokale besmettingen. In Zuid-Korea zijn apps die corona-alarmen afgeven aan iedereen die in de buurt is geweest van een besmetting en in Israël, Taiwan en Rusland kan de regering met behulp van een volgsysteem op mobiele telefoons zien wie met een besmet persoon in contact is geweest.
In NRC Handelsblad legt de redactie Future Affairs uit hoe AI en vergelijkbare nieuwe datatechnieken op drie manieren gebruikt kunnen worden in de strijd tegen het virus:
In sommige Chinese steden, waaronder Hangzhou, vinden experimenten plaats met apps die aan burgers een kleurencode toekennen. Groen voor veilig, geel voor verdacht en rood voor waarschijnlijk besmet met Covid-19. Die kleurencode krijgen burgers op hun smartphone. Als ze bijvoorbeeld een taxi willen pakken, moeten ze aan de chauffeur bewijzen dat ze veilig zijn. Ben je ‘rood’, dan mag je niet mee. In Shanghai wordt gebruik gemaakt van speciale Robocop-achtige helmen die gebruik maken van augmented reality en 5G-intenet om agenten te helpen mensen met koorts te identificeren. En dan zijn er natuurlijk nog de bewakingscamera’s die mensen met koorts snel uit de menigte pikken.
In veel Chinese steden wordt melding gemaakt van nieuwe surveillance-camera’s en -drones die met hulp van gezichtsherkenning checken of mensen die binnen moeten blijven dat ook daadwerkelijk doen. In Moskou en andere internationale steden hebben lokale besturen ook al experimenten aangekondigd met gezichtsherkenningscamera’s bij het bewaken van quarantaines.
Er is door Covid-19 overigens wel een extra uitdaging bijgekomen voor de software: zie maar eens iemands gelaat te herkennen als diegene een mondkapje op heeft. Het Chinese bedrijf SenseTime, de meest waardevolle AI-startup ter wereld, zegt daar een oplossing voor te hebben gevonden. Dat bedrijf verkoopt nu software die belooft ook gemaskerde gezichten eruit te pikken.
AI kan een handig middel zijn om in de brij aan data van burgers patronen te ontdekken en voorspellingen te doen over hoe de infectie zich zal verspreiden. Kunstmatige intelligentie is simpel gezegd statistiek 2.0. Dat komt goed uit bij een epidemie, die in de kern een wiskundig fenomeen is van kansberekening exponentiële curves en R-getallen.
Vanaf de begindagen van de uitbraak gooit het Canadese bedrijf BlueDot hoge ogen met zijn voorspellende modellen, waarmee het zijn klanten al ruim vóór de Wereldgezondheidsorganisatie WHO waarschuwde voor de uitbraak in China. Het bedrijf analyseert onder meer lokale nieuwsberichten over ziektegevallen plus data van vervoerders als luchtvaartmaatschappijen. Zo kon het bedrijf ver voor de officiële instanties waarschuwen om maar beter niet naar Wuhan te reizen. En het voorspelde correct dat Bangkok en Hongkong nieuwe uitbraakhaarden zouden worden, omdat er veel verkeer was tussen die plekken en Wuhan.
