Wat nu als negentig procent van al onze werkzaamheden vervuld wordt door robots en nog maar tien procent van de bevolking een baan heeft. Is dat dramatisch? ‘Het lijkt me fantastisch!’, zegt Roeland van Oers, directeur bij WELBO (verWELkom roBOts in je team), het bedrijf dat software voor hospitality-robot Pepper ontwikkelt.
‘Toegegeven, het is een extreem voorbeeld. Maar wel mijn ideale wereld. Onze economie zou volledig op zijn kop staan. Als je geen mensen meer hoeft te betalen voor het maken van producten of het leveren van diensten, dan hoeven klanten er ook minder voor te betalen. Dat in combinatie met een gegarandeerd inkomen, zou iedereen de tijd geven zich bezig te houden met zaken die hij of zij écht leuk vindt. Dat is toch het perfecte toekomstbeeld?’
Van Oers is dagelijks bezig met robotisering. WELBO introduceerde zo’n twee jaar geleden software voor Pepper: een apparaat dat aandoenlijk is om te zien, ogen, armen en handen heeft en tegen je praat. Een sociale robot die de functie van receptionist kan overnemen en ondersteunen.
‘Het eerste dat men altijd aan mij vraagt is: ‘Is robotisering geen bedreiging voor de werkgelegenheid?’ Het antwoord daarop is: ‘Nee, Pepper bijvoorbeeld verricht hand- en spandiensten voor de recepties van bedrijven en gemeentes. Het is een sociale robot die de computer vervangt en niet de gebruiker ervan.’
Van Oers gelooft dat robotisering juist iets kan toevoegen en vooral niet als een bedreiging moet worden gezien. Hij legt uit: ‘Een receptionist heet een bezoeker welkom en duikt vervolgens achter een computerscherm om een naam in te voeren en een eventuele bezoekerspas aan te maken. Feitelijk bestuurt de receptionist een computer en is er weinig echte aandacht voor de bezoeker aan de balie.’
‘Maar wat nu als Pepper het eerste welkom doet? Vraagt naar de naam van de bezoeker, een pas uitprint en een berichtje stuurt naar de werknemer dat zijn of haar gast is gearriveerd? En dat Pepper deze vervolgens naar de wachtruimte verwijst? De receptionist of hospitality-medewerker kan dan een kopje thee of koffie brengen en écht even aandacht besteden aan de klant.’
Volgens Van Oers kan Pepper perfect een ondersteunende rol spelen. Zo vindt hij de robot vele malen gastvrijer dan bijvoorbeeld een tablet in de ontvangsthal. Van Oers: ‘Het is toch veel leuker als een vriendelijk ogend apparaat je gedag zegt, reageert op je vragen en met je communiceert?’
Nederland is per uitstek het land voor de sociale robot, verwacht hij. ‘De Nederlandse nuchterheid is niet geschikt voor robots die echt op mensen lijken, zoals je dat in Japan steeds meer ziet. Maar we zijn ook niet zo kil dat we geholpen willen worden door een soort terminators. Een robot als Pepper wordt in Nederland perfect geaccepteerd.’
En dat blijkt want Pepper heeft inmiddels bij ongeveer tien bedrijven een stageperiode omgezet in een vast contract. De software van de robots wordt up-to-date gehouden door WELBO en aangepast indien nodig. Zo was er een grapje geprogrammeerd waarbij Pepper werknemers die het pand verlieten vroeg: ‘Ga je er alweer vandoor?’ Deze uitspraak werd niet zo gewaardeerd en werd daarom snel geschrapt uit het vocabulaire van Pepper.
Wat Van Oers betreft, blijft het niet alleen bij de receptierobot en worden meerdere functies binnen bedrijven overgedragen aan sociale robots. Te denken valt aan een robot die rondrijdt en medewerkers stimuleert zo nu en dan te bewegen. Van Oers: ‘Op dit moment ontwikkelen we Alfred, een transportrobot die mensen door het pand kan begeleiden en van a naar b kan brengen, maar bijvoorbeeld ook rond kan gaan met gezonde snacks voor werknemers.’
Robotisering is wel degelijk een aanwinst voor een bedrijf in plaats van een bedreiging voor het personeel, vindt de softwareontwikkelaar. Maar of hij denkt dat in de toekomst werkelijk zo’n negentig procent van het werk wordt uitbesteed aan robots? ‘Nee, natuurlijk niet. Mensen zijn veel te weerbarstig om zulke extreme veranderingen te accepteren. Automatisering wordt vertraagd, vooral doordat we vasthouden aan wat we kennen, aan oude patronen.’
